Quality of Service, oftewel QoS is een techniek voor het managen en verdelen van de beschikbare bandbreedte van een internetverbinding. In dit bericht leggen we uit wat QoS is, waarom QoS belangrijk is bij VoIP telefonie en op het einde geven we nog wat tips mee.
Tegenwoordig bellen bijna alle organisaties in Nederland via VoIP. Bij VoIP wordt de telefonie via een internetverbinding afgehandeld. Bij ieder telefoongesprek is de gesprekskwaliteit een belangrijke factor want je moet elkaar goed kunnen verstaan om je boodschap over te brengen. Met gesprekskwaliteit doelen we hierbij op de juiste overdracht van VoIP data die op en neer wordt gestuurd over internet tijdens een telefoongesprek. Het heeft in dit geval dus niets met bijvoorbeeld de inhoud van een gesprek of de kwaliteit van een speaker die gebruikt wordt te maken.
Een voorwaarde voor VoIP is dat je over een stabiele verbinding beschikt met voldoende bandbreedte. Als aan die voorwaarden al is voldaan, dan kan het alsnog zijn dat VoIP gesprekken blokkerig of krakend klinken. Als de gesprekskwaliteit van een VoIP gesprek zelfs op een stabiele internetverbinding met voldoende bandbreedte slecht is, dan kan QoS mogelijk een oplossing bieden.
Wat doet QoS
QoS zorgt ervoor dat datapakketjes die VoIP of video bevatten direct worden verstuurd met voorrang, zonder vertraging en zonder de pakketjes te vergeten. Hiermee krijgt (realtime) spraak en video voorrang op ander internetverkeer zoals bijvoorbeeld email, Spotify of Netflix. (Netflix is ook video, maar geen real-time video waardoor dit anders wordt geclassificeerd). QoS treedt alleen in werking als het relevant is, dus als er congestie op de verbinding ontstaat.
QoS, congestie en de vergelijking met een file
Het haperen van VoIP of video komt door congestie op de internetverbinding. Ook bij hoge bandbreedtes kan congestie ontstaan omdat de bandbreedte gelimiteerd is, oftewel er worden in de keten binnen een bepaalde tijdsperiode meer pakketjes verstuurd dan er verwerkt kunnen worden. Elke internetverbinding kent momenten van congestie. Bij het versturen van grote bestanden, een groot aantal e-mail of bij het downloaden kan er dus bijvoorbeeld congestie ontstaan.
Congestie is te vergelijken met een file op de snelweg. De normale datapakketjes zijn in dit voorbeeld de auto’s die in de file staan. De hulpdiensten krijgen voorrang en mogen altijd doorrijden via de vluchtstrook en zijn daarmee priorititeitsverkeer. De hulpdiensten kunnen gewoon doorrijden ondanks dat al het overige verkeer stil staat. Bij QoS is het niet anders. Bepaalde type datapakketjes, bijvoorbeeld VoIP & Video, worden gekenmerkt (classificeren) als prioriteitsverkeer en krijgen daarmee voorrang op de betreffende internetverbinding. Ook op de A2 met 2 keer 5 banen, vergelijkbaar met een snelle internetverbinding, kan file en dus congestie ontstaan.
QoS in de downstream en in de upstream
Er zijn 2 plaatsen waar je QOS moet regelen; zowel in de downstream als in de upstream. Bij een VoIP gesprek zijn er 2 audiostreams: de downstream (luidspreker waardoor je de beller hoort) en de upstream naar de ontvanger (microfoon). Op beide streams kan onafhankelijk en op verschillende momenten van elkaar congestie ontstaan.
- Bij congestie in de downstream, dus bij wat jij hoort, ligt de bottleneck bij jouw internet service provider (ISP). De ISP moet dus in de downstream bepaalde type datapakketjes (o.a. VoIP en Video) classificeren en prioriteren zodat deze met voorrang in het netwerk afgehandeld worden.
- Bij congestie in de upstream, dus wat de andere kant hoort via jouw microfoon, ligt de bottleneck in de router. De router moet dus in de upstream bepaalde type datapakketjes (o.a. VoIP en Video) classificeren en prioriteren zodat deze met de juiste voorrang over het internet verstuurd worden.
Dus op beiden plekken in de keten, de ISP en de router, moeten datapakketjes van VoIP & Video geclassificeerd kunnen worden zodat ze herkend worden en vervolgens prioriteit krijgen boven andere pakketjes. Ter illustratie: op de snelweg gebruiken de hulpdiensten zwaailichten en sirenes om herkend te worden.
Is met QoS gesprekskwaliteit echt gegarandeerd?
QoS kan er zodoende voor zorgen dat, zelfs op verbindingen die meer data te verwerken hebben dan ze aankunnen, de gesprekskwaliteit van VoIP toch gewaarborgd blijft. Er zit echter nog een staartje aan dit verhaal. Als de aangeleverde gesprekskwaliteit niet voldoet, dus bijvoorbeeld als degene met wie je belt congestie heeft op zijn eigen verbinding of gewoon slecht bereik op zijn gsm, dan kan QoS op jouw eigen verbinding deze aangeleverde gesprekskwaliteit niet opeens beter maken. Zodoende blijf je wat betreft gesprekskwaliteit ook nog afhankelijk van degene met wie je belt. Wat betreft de factoren die je wel kunt beïnvloeden blijft QoS echter een belangrijke techniek.
Voor een goede en juiste werking van VoIP van Nox Telecom adviseren wij ook een internetverbinding van Nox Telecom. Neem daarbij een router van Nox Telecom af. Standaard staat daar QOS goed ingeregeld. Bij alle routers van Nox Telecom (Fritz!Box, Cisco, Huawei) wordt QOS standaard geactiveerd. Gegarandeerde QOS, gegarandeerd kwalitatieve VoIP!
Bij een eigen router/firewall is de klant zelf verantwoordelijk voor het instellen van een juiste QoS. Dit geldt niet alleen in de upstream, maar ook in de downstream. Als een geclassificeerd datapakketje met priorieit ontvangen wordt door de router/firewall, dan moet de router/firewall dit wel op de juiste wijze in het lokale netwerk van de klant doorgeven.
Naast diverse artikelen die zijn geraadpleegd willen we speciaal wijzen op onderstaande podcast van onze leverancier Pocos. Hierin vertelt Simon Poels over QoS.
Soms is beeld makkelijker te begrijpen dan tekst of kan het aanvullende informatie bieden. In onderstaande video wordt QoS ook uitgelegd met behulp van een vergelijking met een file en prioriteitsverkeer.